شفقنا افغانستان – در آستانه یک سالگی تسلط طالبان بر افغانستان و سقوط حکومت پیشین این کشور، کتاب فروشیهای این کشور یکی پی دیگری مسدود می‌شوند و با آینده نامعلوم مواجه هستند.به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، قاسم فرزام، مسئول «نشر واژه» و «کتاب فروشی نشر واژه» می‌گوید که این کتاب فروشی بزرگ «در آستانه سقوط» قرار دارد. آقای فرزام در صفحه فیسبوک خود نوشته است که: «کتاب فروشی نشر واژه بعد از 16 سال کار و خدمت در عرصه نشر و پخش کتاب، در آستانه سقوط قرار گرفته است.» او افزوده است که: «کرایه سنگین دکان و عدم فروش کتاب، ناشران و کتاب فروشیهای زیادی را به سقوط نزدیک می‌کند.» کتاب فروشی نشر واژه یکی از بزرگترین کتاب فروشیهای «مارکت ملی» در منطقه «پل سرخ» در غرب کابل بود و بیشتر مشتریان آن نسل دانشگاهی، تحصیل کرده و فرهنگیان افغانستان بودند. مارکت ملی در پل سرخ کابل یکی از شلوغ ترین مکان‌های فرهنگی پایتخت افغانستان بود و همه روزه دانشجویان و فرهنگیان زیادی برای مطالعه و خریدن کتاب به این مارکت می‌آمدند. در یک سال گذشته که طالبان بر افغانستان تسلط یافته‌اند، مارکت ملی نیز خلوت شده است و مشتری‌های اندکی برای خرید کتاب به این مارکت می‌آیند. شمار زیادی از کتاب فروشیهای که در مارکت ملی قرار داشتند، در جریان سال گذشته، تعطیل شدند و برای همیشه دروازه‌های خود را بسته‌اند.
از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، بسیاری از مراکز فرهنگی افغانستان برای همیشه مسدود شده است و اکثر فرهنگیان برای «نجات جان شان» کشور را ترک کرده‌اند. در پی تعطیلی مراکز فرهنگی و کاهش چشم گیر دانشجویان دانشگاه‌های خصوصی، بازار کتاب و کتاب فروشی نیز در افغانستان کساد شده است و بسیاری از کتاب فروشی‌ها را در آستانه تعطیلی دائمی قرار داده است. همانگونه که مسئول نشر واژه نوشته است، کرایه سنگین دکان و نبود مشتری، باعث شده است که بسیاری از کتاب فروشان دیگر توان ادامه این شغل را نداشته باشند و با آن خدا حافظی کنند. عبدالرحمان، یکی از کتاب فروشان کابل به خبرنگار شفقنا گفت که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، بازار کتاب فروشی چنان کساد شده است که حتی بسیاری از کتاب فروشان نمی‌توانند از طریق فروش کتاب، کرایه دکان خود را تأمین کنند. او افزود که: «در دوره جمهوریت، شغل کتاب فروشی درآمد خوبی داشت. فرهنگیان زیاد بود، مردم امیدوار بودند و کتاب می‌خریدند و می‌خواندند. اکنون هیچ کس به آینده امیدوار نیست. امید که نباشد، کتاب به چه دردی می‌خورد؟!» علاوه بر این، فقر و بیکاری شدید نیز باعث شده است که اکثر شهروندان افغانستان توان خریدن کتاب را نداشته باشند و با دشواری‌های مخارج روز مره زندگی دست و پنجه نرم کنند. عیسی حسنی، یکی از شهروندان افغانستان به خبرنگار شفقنا گفت که: «در زمان جمهوریت، حتما ماهی یکبار به کتاب فروشی‌ها سر می‌زدم و کتاب مورد علاقه‌ام را می‌خریدم. اما از زمانی که طالبان آمده‌اند، یکبار هم به کتاب فروشی نرفته‌ام؛ چون بیکارم و به سختی مخارج زندگی خود و خانواده خود را تهیه می‌کنم. پول کتاب خریدن نیست.»
در یک سال گذشته، همانگونه که شهروندان افغانستان روزهای سختی را سپری کردند، کتاب فروشان این کشور نیز سخت ترین روزها را تجربه کردند و برای بقا جنگیدند. اما اکنون، بسیاری از کتاب فروشیهای کابل با آینده نامعلوم مواجه هستند و نمی‌دانند در زیر سلطه طالبان چه سرنوشتی در انتظار آنها است. گروه طالبان قبلا محدودیت‌های بر کتاب فروشان نیز وضع کرده بودند و از جمله آنها را از فروش کتاب‌های «فرستاده» نوشته زلمی خلیل زاد، نماینده پیشین آمریکا در امور صلح افغانستان، «انسان خداگونه» و «انسان خردمند» از یوال نوح هراری، منع کرده بودند.
یکی از کتاب فروشان کابل به شرط حفظ هویتش به خبرنگار شفقنا گفت که: «امیدی به آینده نداریم. طالبان هر روز مزاحمت می‌کنند، نیروهای استخبارات آنها بارها از ما تحقیق و سئوال کرده‌اند که این کتاب‌ها را چه کسی به شما داده، از کجا آورده‌اید، چرا فلان کتاب را می‌فروشید.» او افزود که: «با این وضعیت، دشوار است که آدم ادامه بدهد. اگر بتوانیم کسادی بازار و کرایه سنگین دکان را تحمل کنیم، فشارهای طالبان را شاید نتوانیم تحمل کنیم.» صنعت کتاب فروشی افغانستان که در بیست سال گذشته در حال رونق گرفتن بود، اکنون با سرنوشت مبهم و آینده نامعلوم مواجه شده است و خطر سقوط و زوال همیشگی آن را به صورت جدی تهدید می‌کند. طالبان، با نگاه ایدئولوژیک به فرهنگ و کتاب، باعث شده است که سقوط صنعت چاپ و نشر کتاب در افغانستان، سرعت بیشتری بگیرد.
دیدگاهتان را بنویسید